AYDIN’da, Kredi ve Yurtlar Kurumu (KYK) Güzelhisar Kız Öğrenci Yurdu’nda Zeren Ertaş’ın (22) asansörde sıkışarak hayatını kaybetmesiyle ilgili bilirkişi raporu hazırlandı. Raporda, asansörün bakımını yapan firma yetkililerinin, asansör kabinin açık veya kapalı durumlarda kontrol dışı hareket etmesini engellemeyen UCM sistemini iptal ettiği ortaya çıktı. Bu nedenle asansörün bakımını yapan firma yetkililerinin asli kusurlu olduğu belirtildi. Asansörün tasarım, montaj ve piyasaya arzını gerçekleştiren firma yetkilileri ile yurt görevlilerinin ise kazada tali kusurlu olduğu kaydedildi.
Olay, 25 Ekim saat 00.15 sıralarında Işıklı Mahallesi Kültür Bulvarı’ndaki KYK Güzelhisar Kız Öğrenci Yurdu’nda meydana geldi. Yurttaki 15 kişilik asansör, iddiaya göre 16 kişi binince arıza yaptı. Asansörün aşırı yük nedeniyle kaymaya başladığı sırada panik yapan Zeren Ertaş, çıkmak istedi. Bu sırada asansör hareket edince Adnan Menderes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi 4’üncü sınıf öğrencisi olan Zeren Ertaş, sıkışarak hayatını kaybetti. İhbar üzerine yurda sağlık, itfaiye ve jandarma ekipleri sevk edildi. Gelen ekipler, mahsur kalan 15 öğrenciyi asansörden çıkardı.
Olayla ilgili adli ve idari soruşturma başlatıldı. Soruşturma kapsamında yurt müdürü E.Ç., Bakanlık tarafından açığa alınarak olayla ilgili müfettiş görevlendirildi. Aydın’da KYK Güzelhisar Kız Öğrenci Yurdu’nda arıza yapan asansörlerinin bakımını üstlenen firmanın sahibi Mustafa Büyükyapıcı (42) ve 3 mühendis tutuklandı.
BİLİRKİŞİ RAPORU HAZIRLANDI
Güzelhisar Kız Öğrenci Yurdu’ndaki asansör kazasına ilişkin, Aydın Cumhuriyet Başsavcılığı’nca yürütülen soruşturma kapsamında görevlendirilen bilirkişiler raporunu hazırladı. Rapor, savcılığa teslim edildi. Bilirkişi raporunda, asansörde bakım faaliyetlerini gerçekleştiren firmanın, kabin kattan belirli mesafe uzaklaştığında hareketsiz kalmasını sağlayan emniyet düzeneğini (UCM) iptal etmesi nedeniyle ölümlü kazanın yaşanmasında asli kusurlu olduğu belirtildi. Raporda, olaydan bir gün sonra yapılan incelemelerde, üzerinde mavi etiket bulunan asansörün kabinini raylara kenetleyerek hızla düşmesini engelleyen ekipmanın devreye girmediği, kabinin kontrolsüz bir şekilde hareket etmesini engelleyen düzeneğin hem kumanda kartı üzerinden yazılımsal olarak hem de hız regülatörü üzerinden mekanik olarak iptal edildiğinin görüldüğü aktarıldı. Yapılan detaylı inceleme ve asansörün test edilmesi sonucu kazanın hangi sebeplerle meydana geldiğine ilişkin kesin ve net bir sonuca ulaşılamadığının belirtildiği raporda, şu ifadelere yer verildi:
‘FREN BALATALARINDAN BİRİ GÖREVİNİ YAPAMAYACAK KADAR AŞINMIŞ’
“Asansör makinesi üzerindeki, kabinin katlarda hareketsiz kalmasını sağlayan elektromekanik frene ait bobinin gücünün yetersiz kalması sonucu fren balatalarından bir tanesinin görevini yerine getiremeyecek kadar aşınması, yarı yük dengesinin uygun olmamasının makine ve frene fazladan yük getirdiği, kabin zemin katta duruyorken kabin içerisine 16 kişi bindiği sırada frenin yükü taşıyamadığı için kabinin aşağıya doğru kaydığı, UCM sisteminin de öncesinde iptal edilmesi sonucu bir kişinin kabin ile asansör kuyusu arasında sıkışarak hayatını kaybettiği anlaşılmıştır. İptal edilen UCM sistemi kabin kapıları açıkken kabinin kontrolsüz bir şekilde hareket etmesini engelleyen başlı başına bir güvenlik ekipmanı olup asansörde bulunan herhangi bir başka güvenlik ekipmanı UCM’nin görevini yerine getirmemektedir. Kazanın oluşmasına neden olan arızalara rağmen UCM tertibatı çalışıyor olsaydı asansör bir miktar hareket ettiğinde kabin raylarda sabitlenecek ve hareket etmesi engellenerek kabin ile kat kapısı veya duvar arasına bir kişinin sıkışamayacağı kadar genişlikte bir boşluk kalmış olacaktı.”
‘BAKIMI YAPAN FİRMANIN ASLİ KUSURLU OLDUĞU KANAATİNDEYİZ’
Asansör bakım formları ve parça değişimi kayıt defterlerinin düzenli tutulmadığına da raporda yer verildi. Raporda ayrıca, “Kazanın yaşandığı asansörde bakım faaliyetlerini gerçekleştiren firmanın UCM düzeneğini iptal ederek, elektromekanik fren bakım ve ayarlarını yapmayarak, ilgili mevzuatlara uygun olarak bakım faaliyetleri gerçekleştirmeyerek asansörde ölümlü kazanın yaşanmasında asli kusurlu olduğu kanaatindeyiz.” ifadelerine yer verildi.
‘ASANSÖRÜN YÜK DENGESİ HATILI HESAPLANMIŞ’
Toplam 584 öğrenci için projelendirilen yurt binası için asansör trafik hesabı yapıldığında 16 kişilik iki asansörün yetersiz olduğunun değerlendirildiği raporda asansörün tasarım, montaj ve piyasaya arzını gerçekleştiren firma hakkında ise “Tasarım hesaplarını hatalı hesaplayarak, asansörün karşı ağırlık yarı yük dengesini hatalı yaparak makine frenine fazla yük binmesine sebep olduğu için asansörde ölümlü kazanın yaşanmasında tali kusurlu olduğu kanaatindeyiz.” değerlendirilmesinde bulunuldu.
‘ASANSÖRE AİT BAKIM DEFTERİ MUHAFAZA EDİLMEMİŞ’
Raporda Güzelhisar Kız Öğrenci Yurt Müdürlüğü’nün de çalışan personellere temel iş güvenliği ve sağlığı eğitimi vermediği, kapasitesi artan yurdun teknik gereksinimlerine ilişkin tadilat projesini yapmadığı, asansöre ait bakım defterini muhafaza etmediği, (kaza sonrası alınan ifadelerde asansörün sık sık arızalandığı ve kabinde kalmaların meydana geldiği ancak) idarenin tekrar eden arıza bildirimlerine rağmen herhangi bir faaliyette bulunmaması sebebiyle kaza risk olasılığını artırdığından dolayı tali kusurlu olduğu belirtildi.
